Araştırmacı Yazar İbrahim KEKEÇ yazdı…

Kdz Ereğli’ye değer katan Safranbolulular

Kdz. Ereğli ve Safranbolu…

İkisi de Batı Karadeniz’in müstesna ve güzide şehirleri.

Bozhane Limanı’ndan Ereğli’ye, Hıdırlık Tepesi’nde Safranbolu’ya baktığınızda gözleriniz ışıldar, büyülenirsiniz.

Âşık olmamanız, tutkuyla bağlanmamanız imkân dâhilinde değildir.

Bir giderseniz bir daha gidersiniz.

Duygularınıza gem vuramaz, adeta sürüklenirsiniz; bağımlısı olursunuz memleketimin bu harikulade şehirlerine.

İkisinin de tarihi binlerce yıl öncesine gider. Bu minvalde birbirine benzer.

Köyleriyle birlikte geleneksel tarihi dokuyu muhafaza etmede Safranbolu bir adım öne çıkmıştır.

Bu yüzden korumanın başşehri tacını takmayı başarmıştır.

Sanata ve eğitime çok büyük önem verilmiş, bu topraklarda doğup büyüyenler hekim, öğretmen, akademisyen, sanatçı, siyasetçi olarak ülkemize hizmet etmişlerdir.

Bunlar arasında Dr. Ali Yaver Ataman ve oğlu Devlet Sanatçısı Sadi Yaver Ataman gibi bizzat Ereğli’ye gelipbüyük hizmetler yapmış şahsiyetlerde söz konusu.

“Hastaları için titreye hekim”

Kafkasyalı mücahit Şeyh Şâmil’in soyundan gelen Dr. Ali Yaver Ataman, Safranbolu Cılız soyundan HabîbeYektâ Hanım ile evlidir.

Safranbolu ve Kdz. Ereğli memleket hastaneleri başta olmak üzere çoğu yerde hekimlik görevinde bulunmuştur.(1)

Bölgemizin en eski sıhhat teşekküllerinden Karadeniz Ereğli Memleket Hastanesi’ninbaşhekimliği görevi sırasında unutulmayan izler bıraktı.

Dr. Ali Yaver Ataman hakkında Zonguldak (Memleket Gazetesi) Kdz. Ereğli Muhabiri Mehmet Emin Bey,28 Temmuz 1931 tarihli gazetede yayınlanan bir gezi yazısında şu bilgileri vermektedir:

“Ereğli’ye gideceklere tavsiye ederim. Hastaneyi mutlaka görsünler. Bu güzel sağlık ve şifa yurdu, şehrin en gönül alıcı bir mevkiindedir. Deniz üstünde yeşillere bürünen bir köşk gibidir. Hususi idare tarafından idare edilmekte olan bu müessese Ereğli’nin yüzünü güldüren bir varlıktır. Hastane hekimi Ali Yaver Bey bütün bir şefkatle hastaları için titreyen kıymettar ve hürmete layık bir zattır. Hastane onun yüksek himmeti ile intizam ve mükemmeliyet içinde, cazibeli bir sima taşıyor.”(2)

Kurtuluş Savaşı’nda büyük yararlılıklar da göstermiş olan Dr. Ali Yaver Ataman (1868-1955) için SafranboluHıdırlık Tepesi'ndeanıt mezar yaptırılmıştır.(3)

“Ereğli’ye folkloru ve müziği öğretti”

Sadi Yaver Ataman, Kdz. Ereğli Memleket Hastanesi başhekimliği görevinde bulunan Dr. Ali Yaver Ataman’ın oğludur.

Müzik Öğretmeni ve Devlet Sanatçısıdır.

İki kez Atatürk’ün huzuruna çıkmış, sanatını icra ettikten sonra onun iltifatına mazhar olmuştur.(4)

Hekim olan babasıyla birlikteEreğli’ye gelmiştir.

Sanatçının Ereğli’deki günlerine dair bilgileri“Geçmişe İzdüşüm” adlı kitabında Kdz. Ereğli’de ilk ortaokulun hikâyesini yazan Av. İlker Öncel’den öğreniyoruz.

Kitabında büyük sanatçı Sadi Yaver Ataman’a da değinen Öncel,onun Ereğli ve Alaplı’da verdiği hizmetleri aktarmaktadır.

Kitabın imza gününde konuşan ve okuyucuların Sadi Yaver Ataman’ın kim olduğu ve Ereğli ile ilgisine dair soruları olduğuna dikkat çeken Öncel, konuya şöyle açıklık getirmiştir: “Sadi Yaver Ataman Ereğli’de başhekimlik yapan Ali Yaver Beyin oğlu, kendisi konservatuar mezunu, Ereğli’ye geliyor beğeniyor. Türk Ocağında 5 sene süreyle müzik dersleri veriyor. Gençleri topluyor, onlara öğretiyor. Kendisi zaten aynı zamanda folklor hocası müzik uzmanı bir adam. Ve orada gençler onun sayesinde çok güzel eserler icra ediyorlar.”

“Alaplı’ya da hizmet etti”

Sanatçının Ereğli’nin yanı sıra Alaplı’da da hizmetler verdiğine işaret eden Öncel, “Bununla kalmıyor Sadi Yaver Ataman Alaplı’ya gidiyor, Alaplı’da da aynı şekilde gençleri örgütlüyor onları bir araya getiriyor, onlara müzik öğretiyor. Yani Ereğli ile bağlantısı böyle. Sadi Yaver Ataman’dan sonra burada müzik icra eden çok iyi bir nesil yetişmiş oluyor.”ifadelerinde bulunmuştur.(5) Öncel kitabında ayrıca Sadi Yever Bey’in “Halkiyat ve Anadolu Türkülerimiz” başlığı altında Ereğli mecmuasında yazılar yazdığını belirtmektedir.

Yayınlanmış 16 kitabı bulunanSadi Yaver Ataman,1994 yılında İstanbul’da vefat etmiş,memleketi Safranbolu’yadefnedilmiştir.

Yaptıkları hizmetlerle Safranbolu-Kdz. Ereğli arasında müzik ve sıhhat köprüsü kuran Dr. Ali Yaver Ataman ve Devlet Sanatçısı Sadi Yaver Ataman’a minnet ve şükran borçluyuz.

Yazımızı Kdz. Ereğli EML öğretmeni ve ressam merhum Mehmet Ali Özbaşakçı Hocamızın tuvaline aksettirdiği Safranbolu Arasta Çarşısı resmiyle noktalayalım.

Kaynakça:

1-https://karadenizereglidh.saglik.gov.tr/TR,54029/gorev-yapan-bashekimlerimiz.html

2-http://www.gazeteregli.com/eregli-haber/gazete-eregli/Default.aspx?id=1103 Erişim:16.09. 2025

3- http://www.karabuk.gov.tr/safranbolu-hidirlik-tepesiErişim:16.09. 2025

4- https://www.ktb.gov.tr/TR-96523/ataturk-ve-turk-musikisi.htmlErişim:16.09. 2025

5-https://www.ereglisahil.com/gecmise-izdusum-icin-imza-gunu-20312-haberi/Erişim:16.09. 2025